کاربرد نشانگرهای ریزماهواره و برخی از صفات مورفولوژیک در شناسایی کلکسیون های پایه بادام

با توجه به ویژگی های خاص موجود در محصول بادام از جمله خاصیت انباری بسیار بالا، سهولت نگهداری و حمل و نقل، ضایعات کم و توان بالای صادراتی به صورت مغز خام و یا همراه با پوست، این محصول نسبت به سایر خشکبار ها از ارزش اقتصادی بالاتری برخوردار است .بنابراین یکی از نخستین مراحل در برنامه های اصلاحی بررسی ژرم پلاسم موجود از نظر صفات مختلف مورفو-پومولوژیکی و مولکولی و نهایتاً انتخاب بهترین ارقام و ژنوتیپ های برای بکارگیری در برنامه های اصلاحی و دست یابی به اهداف مورد نظر می باشد. مواد گیاهی این مطالعه شامل 139 ژنوتیپ و رقم بادام بود که از مزرعه کمال آباد کرج جمع آوری گردید .این آزمایش در قالب طرح crd با پنج تکرار برای هر صفت در دو سال 1390 و 1391 انجام شد. ارزیابی های مورفولوژیک شامل صفات کیفی وزن هسته، طول و عرض هسته، وزن مغز، طول و عرض مغز، ضخامت مغز، درصد مغز ودرصد دوقلوئی و صفات کیفی شکل میوه، تاریخ گلدهی، تاریخ رسیدن، عادت باردهی و عادت رشد بود. این صفات بر اساس دستوالعمل ipgri انتخاب گردید. در نهایت میانگین صفات مورفولوژیک در ارقام مختلف برآورد و برای آنالیز های چند متغیره مورد استفاده قرار گرفتند. اندازه گیری صفات کمی و کیفی برای دسته¬بندی ارقام مختلف به روشهای متفاوت و مناسب هر یک انجام شد. در انجام مطالعات ملکولی از برگ های جوان برای استخراج dna استفاده شد. تعیین کمیت و کیفیت dna به دو طریق انجام گرفت از الکتروفورز عمودی ژل پلی آکریل آمید با دستگاه dna analyzer 4300 (li-cor) ، برای جداسازی آلل های ریزماهواره در نمونه ها استفاده شد.نتایج تجزیه واریانس ویژگی¬های مورد مطالعه برای ارقام و ژنوتیپ¬های مورد بررسی نشان داد که برای تمام ویژگی¬های پارامتریک اندازه¬گیری شده، تفاوت معنی¬داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت .بیشترین وزن میوه خشک متعلق به رقم (9/72 گرم) d-88 بود. در حالی که کم ترین وزن میوه خشک در (1/28 گرم) carmelمشاهده شد.با توجه به نتایج مشاهده شده می توان دریافت که جمعیت متشکل از ارقام و ژنوتیپ های مورد بررسی برای انجام مطالعاتی مانند تهیه نقشه های ارتباطی و یا بکارگیری در برنامه های اصلاحی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.